W tym roku przypada 130. rocznica urodzin i 80. rocznica śmierci wybitnego polskiego pisarza i plastyka Brunona Schulza. To doskonała okazja, aby poznać bliżej sylwetkę autora i spopularyzować ją szczególnie wśród wałbrzyskiej młodzieży. Mimo upływu lat, twórczość pisarza wciąż pobudza wyobraźnię i zachęca do czytania jej od nowa. Kim był tajemniczy Bruno Schulz? Na to pytanie spróbujemy odpowiedzieć wraz z naszymi gośćmi podczas realizacji projektu „Wszystkie światy Brunona Schulza”.
W ramach projektu realizowanego od marca do listopada odbędą się:
– spotkanie autorskie z Agatą Tuszyńską, pisarką i reportażystką, autorką książki „Narzeczona Schulza”;
– warsztaty dla młodzieży: z Kubą Woynarowskim – laureatem Paszportu Polityki, Wojciechem Gunią – autorem powieści grozy, a także z pracownikami Czytelni PiMBP „Biblioteki pod Atlantami” oraz Biura Wystaw Artystycznych w Wałbrzychu;
– mobilna gra miejska w aplikacji ActionTrack – „Schulz 3.0”, oparta na biografii i twórczości autora;
– pokaz filmu „Sanatorium pod Klepsydrą” w reż. Jerzego Wojciecha Hassa, poprzedzony wprowadzeniem.
Projekt dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowegw kwocie 15 540,00 zł.
Na przełomie maja i czerwca przeprowadzilismy pięć warsztatów „Drohobycz – miasto prztyjaźni”. Odbywały sie one w Galerii pod Atlantami, w której dostępna była wystawa dotycząca Drohobycza oraz dwóch przyjaciół – Brunona Schulza i Mariana Jachimowicza. Dzieki wystawionym planszom edukacyjnym, a także czytanym fragmentom prozy Schulza młodziez miała okazję czasami zetknąć się z twórczością bohatera naszego projektu.
W celu uatrakcyjnienia naszego projektu zaproponowalismy jego uczestnikom mobilna grę stworzona w aplikacji ActionTrack, której głownym bogaterem jest Bruno Schulz, opowiadający o sowim zyciu i twórczości.
30 i 31 maja w ramach projektu „Wszystkie światy Brunona Schulza”, odbyły się warsztaty plastyczne „W stronę Schulza”. Warsztaty poprowadziła Ilona Sapka, pracownik Wałbrzyskiej Galerii Sztuki BWA. Ilona Sapka zajmuje się witrażem i tkaniną artystyczną. Realizuje prace malarskie na papierze i płótnie.
Po krótkim wstępie i zapoznaniu uczestników z postacią Brunona Schulza zaprezentowano im cytaty (opisy pejzaży) pochodzące z książki „Sklepy cynamonowe”. Zadaniem uczestników było zainspirowanie się otrzymanym tekstem i przełożenie swoich wyobrażeń w formie plastycznej -pędzlem i farbami na papier. W trakcie warsztatów prowadząca udzielała młodzieży wskazówek dotyczących zapanowania nad kompozycją oraz sprawnego posługiwania się różnymi technikami malarskimi i rysunkowymi. W dwóch warsztatach wzięło udział 39 uczniów klas ósmych z Publicznej Szkoły Podstawowej nr 15 w Wałbrzychu.
10 czerwca w pomieszczeniach Wałbrzyskiego Ośrodka Kultury odbył się wykład Wojciecha Guni zatytułowany „Świat grozy Brunona Schultza”. W spotkaniu uczestniczyli uczniowie trzech wałbrzyskich liceów ogólnokształcących. W związku z bardzo dużym zainteresowaniem tematyką, uczniowie podzieleni zostali na dwie grupy. Pierwszy wykład odbył się o godzinie 11:00 a kolejny 0 12:30 gromadząc 83 uczestników.
Wojciech Gunia jest pisarzem, tłumaczem i publicystą. Laureatem Nagrody Literackiej: im. Stefana Grabińskiego za powieść „Nie ma wędrowca” oraz nagrody im. Jerzego Żuławskiego za „Dom Motta”.
Prowadzący odkrywał przed młodzieżą mroczne zakamarki twórczości Brunona Schultza odwołując się do jego pochodzenia społecznego i religijnego. Zestawiając prozę Brunona Schultza ze współczesnymi twórcami weird fiction przekonywał młodych słuchaczy do spojrzenia na dorobek literacki Schultza nie jako na obowiązkową lekturę, ale na polski pierwowzór literatury grozy. Wykładowi towarzyszyła prezentacja.
23 września w Filii nr 7 odbył się pokaz odrestaurowanej wersji filmu w reżyserii Wojciecha Jerzego Hasa z 1973 roku Sanatorium pod klepsydrą. Jest to swobodna adaptacja prozy Brunona Schulza, oparta głównie na opowiadaniu tytułowym ze zbioru Sanatorium pod Klepsydrą
Pokaz poprzedzony został wstępem oraz pokazem slajdów przybliżających powstanie produkcji.
Wojciech J. Has, adaptując opowiadania Schulza, zdołał nie tylko przełożyć na język filmu specyficzną poetykę prozy pisarza, ale też stworzył dzieło znakomicie oddające atmosferę i klimat tej niezwykłej literatury. W surrealistycznej scenerii dokonujemy wraz z bohaterem próby powrotu w świat dzieciństwa – do małego miasteczka, gdzieś na wschodnich kresach. Ten niezwykły świat wypełniają zjawy i majaki, pojawiają się postacie historyczne i zmaterializowane fantomy wyobraźni bohatera.
24 września w Wałbrzyskim Ośrodka Kultury odbyło się spotkanie autorskie Agaty Tuszyńskiej, pisarki i reportażystki.
Stworzyła biografie “Singer. Pejzaże pamięci”, “Oskarżona Wiera Gran”, “Krzywicka. Długie życie gorszycielki” oraz “Narzeczona Schulza”. Napisała także związane z własnym życiem “Rodzinną historię lęku” i “Ćwiczenia z utraty”, a także “Mama zawsze wraca”.
W trakcie spotkania rozmawialiśmy głównie o książce Narzeczona Schulza, w której pisarka wskrzesiła postać wielkiej miłości Brunona Schulza, która przez lata była nieznana światu.
– Inspiracją do powstania książki „Narzeczona Schulza” była lektura nieznanych dotąd listów, które – już po wojnie – Józefina Szelińska słała do Jerzego Ficowskiego. – Z tych listów można odczytać inną twarz Schulza mówiła Tuszyńska.
Dlaczego Schulz nigdy się nie ożenił? Dlaczego to on podpisał się pod polskim tłumaczeniem Procesu Kafki, choć przekładu dokonała Szelińska? Z jakich powodów Juna nie ułożyła sobie życia z innym mężczyzną? Na te pytania odpowiadała między innymi autorka w trakcie spotkania.
Spotkanie cieszyło się dużym zainteresowaniem i zostało uznane przez uczestników jako bardzo interesujące i emocjonalne.
4 października w Filii nr 7 odbyło się spotkanie autorskie z Błażejem Torańskim – pisarzem, dziennikarzem, publicystą, autorem książek, które stanowią doskonałe tło do czasów i rzeczywistości, w której przyszło żyć i tworzyć Bruno Schulzowi.
Specjalizuje się w literaturze faktu. Autor pierwszej biografii zbrodniarki wojennej z obozu dla dzieci „Kat polskich dzieci. Opowieść o Eugenii Pol”, współautor książki „Mały Oświęcim. Dziecięcy obóz w Łodzi” oraz „Fabrykanci”. „Burzliwe dzieje rodów łódzkich przemysłowców”.
9 listopada odbyły się warsztaty dla uczniów wałbrzyskich szkół średnich poprowadzone przez Jakuba Wojnarowskiego – grafika, rysownika, autora komiksów, filmów i instalacji. Zajmuje się on również archeologią nowoczesności. Badania z zakresu historii sztuki łączy z konfabulacją.
Jest autorem książki „Martwy sezon”, powieści graficznej opartej na motywach utworów Brunona Schulza – zarówno opowiadań ze zbiorów Sklepy cynamonowe oraz Sanatorium pod klepsydrą, jak i rozproszonych esejów, a także fragmentów prozy. W „Martwym sezonie” wykorzystał elementy książki ilustrowanej. Ten album nie jest tylko ciekawostką – to przede wszystkim świetna łamigłówka intelektualna, w której na kilku poziomach zderzono ze sobą treść i grafikę.
Prowadzący odkrywał przed młodzieżą zakamarki twórczości Brunona Schulza i przekonywał do spojrzenia na dorobek pisarza nie jako na obowiązkową lekturę, ale na polski pierwowzór literatury grozy. Wykładowi towarzyszyła prezentacja.
